നാഗര്കോവില്: അച്ചടിവിദ്യ തെക്കന് തിരുവിതാംകൂറില് എത്തിയിട്ട് രണ്ടുനൂറ്റാണ്ട്. ലണ്ടന് മിഷനറി സൊസൈറ്റിയുടെ (എല്.എം.എസ്) കാര്മികത്വത്തില് നാഗര്കോവിലില് 1821 ഏപ്രില് ഒന്നിനാണ് തിരുവിതാംകൂറിലെ ആദ്യ പ്രസ് പ്രവര്ത്തനമാരംഭിച്ചത്.
എല്.എം.എസ് പ്രതിനിധിയായി നാഗര്കോവിലില് എത്തിയ ജര്മന് മിഷനറി വില്യം തോബിയാസ് റിംഗല്തൂബേ മൈലാടിയില് അവര്ണര്ക്കായി ആരാധനാലയത്തിനൊപ്പം ആദ്യ വിദ്യാലയവും സ്ഥാപിച്ചിരുന്നു. പിന്നാലെ പാഠപുസ്തകങ്ങള് അച്ചടിക്കാന് സഹായം തേടി ലണ്ടനിലെ എല്.എം.എസ് ആസ്ഥാനത്തേക്ക് അദ്ദേഹം അപേക്ഷിച്ചു. അങ്ങനെയാണ് അച്ചടി കേന്ദ്രം സ്ഥാപിക്കുന്നതിനുള്ള പാത തുറന്നത്. റിംഗല്തൂബേക്ക് ശേഷം 1817ല് എല്.എം.എസിന്റെ ചുമതല ഏറ്റെടുത്ത ചാള്സ് മീഡ് എല്.എം.എസ് കേന്ദ്രം മൈലാഡിയില്നിന്നും നാഗര്കോവിലിലേക്ക് മാറ്റി.
ഇന്ന് വിമന്സ് ക്രിസ്ത്യന് കോളജ് സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന സ്ഥലത്ത് തിരുവിതാംകൂര് റീജന്റ് ഭരണാധികാരി ഗൗരി പാര്വതിബായി നല്കിയ സര്ക്യൂട്ട് ഹൗസിലായിരുന്നു ചാള്സ് മീഡിന്റെ താമസം. അവിടത്തെ ഒരു മുറിയിലാണ് 1820ല് തരംഗംപാടിയില്നിന്ന് കൊണ്ടുവന്ന അച്ചടിയന്ത്രം സ്ഥാപിച്ചത്. തുടര്ന്ന് 1821 ഏപ്രിലില് ഒന്നിന് ലണ്ടന് മിഷന് പ്രസ് എന്ന പേരില് പ്രവര്ത്തനം തുടങ്ങി.
ഹോപ്കിന്സണ്കോപ് എന്ജിനിയേഴ്സ് ലണ്ടന് എന്ന കമ്പനിയുടേതായിരുന്നു പ്രസ്. ‘ആത്മബോധകം’ എന്ന പുസ്തമാണ് ആദ്യമായി ഇവിടെ അച്ചടിച്ചത്. തുടര്ന്ന് മതഗ്രന്ഥങ്ങള്, മാസികകള്, ലഘുലേഖകള്, പാഠപുസ്തകങ്ങള് എന്നിവ തിമിഴ്, മലയാളം ഇംഗ്ലീഷ് ഭാഷകളില് അച്ചടിച്ചു. ഹിന്ദിയിലും പുസ്തകങ്ങള് അച്ചടിച്ചിട്ടുണ്ട്. ലണ്ടനില് നിന്നാണ് അച്ചടിക്ക് ആവശ്യമായ പേപ്പര്, അച്ചുകള് ഉള്പ്പെടെ സാധനങ്ങള് എത്തിച്ചത്.
ചാള്സ് മീഡ് 1830ല് കന്യാകുമാരി ജില്ലയിലെ നെയ്യൂരിലും തുടര്ന്ന് 1831ല് കൊല്ലത്തും അച്ചടികേന്ദ്രം സ്ഥാപിച്ചു. 1855ല് ഈ രണ്ട് പ്രസുകളും സൗകര്യത്തിനായി നാഗര്കോവിലില് തിരികെ കൊണ്ടുവന്നു. 1967 മുതല് സി.എസ്.ഐ രൂപത പ്രസ് എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്.